8 Nisan 2015 Çarşamba

ÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI

Çağdaş Türk Edebiyatı, 1908 yılı İkinci Meşrutiyet'in ilân tarihinden başlar. Çağdaş Türk Edebiyatı'nı iki devreye ayırmak mümkündür. Birincisi 1908 - 1923 arası, yani Meşrutiyet'in ilânıyla Cumhuriyet'in ilânı arasında geçen 15 yıllık hazırlık zamanı ki; bu devrin başlıca özelliği edebiyatta milliyetçilik hareketidir. İkinci devre ise Cumhuriyet'in ilânından günümüze kadar sürer.

MİLLİYETÇİLİK HAREKETİ:

Servet-i Fünun dergisinde şiirlerini yayınlamakla edebiyat hayatına başlamış olan Mehmet Emin Yurdakul, fikir adamı Ziya Gökalp ve jandarma yüzbaşılığından ayrılma Ömer Seyfettin, Selânik'te yayınlanan "Çocuk Bahçesi" dergisinde bir süre yazdıktan sonra Ali Canip Yöntem'le birleşerek yine Selânik'te "Genç Kalemler" adıyla bir sanat ve edebiyat dergisi çıkarmaya başladılar (1910) . Devletin içinde bulunduğu durum, Avrupa'nın ve Balkanlar'ın görünüşü, Batı toplumlarının gelişmesindeki kendine dönüş, onları da Milliyetçilik fikirleri çevresinde birleştirmişti.


Türkiye'nin, ancak kendine güvenmesi, kendine inanması sayesinde kurtulabileceğine inanıyorlar ve eserlerinde bu düşünceleri müdafaa ederek halkı uyarmaya uğraşıyorlardı. Böylece, edebiyatımızda Cumhuriyet'in ilânına kadar süren ve az çok bütün sanatçılarımıza tesir eden bir milliyetçilik hareketi başlamıştır. Bu hareketi doğrudan doğruya siyasi bir teşebbüs olarak görenler vardı. Türk halkını inceliyerek cemiyetin yapısına inmek suretiyle bilim alanında kalanlar oldu. Doğrudan doğruya milliyetçi fikirlerin propagandasını yapacak yerde, eserleriyle bu fikirlerin tatbikatını yapıp, dolaylı olarak akıma katılanlar vardı.

Edebiyatta, milliyetçilik devrinin şairleri: Ziya Gökalp, Mehmet Emin Yurdakul, Yahya Kemal Beyatlı gibi şöhretlerdi. Hikâyecileri ve romancıları: Ömer seyfettin, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip Adıvar ve Reşat Nuri Güntekin gibi yazarlardı. Bu akım, tiyatro alanında da kendini göstermiş; Yusuf Ziya Ortaç, Halit Fahri Ozansoy ilk denemelerini yapmışlardı.