Meme ve meme başına dokunmadan evvel ellerinizi sabunla yıkarsanız, gereksiz meme iltihapları ihtimâli çok azalır.
Loğusalığın 2-4 üncü günlerinde memelere süt gelmesi ağrılı ve sert şişliklere sebep olabilir. Bununla beraber bu günlerde süt miktarı da esasen azdır. Bilhassa ilk doğumlarını yapanlarda bu durum birkaç gün sürer ve ekseriyetle süt ifrazı, ancak 2-8 inci günden sonra yoluna girer. Bu şekilde gergin göğüsler yukarıya kaldırılarak sabitlenmelidir. Çocuk kuvvetle emmeye başladıktan sonra, meme bezleri daha iyi boşalır ve gerginlikleri de azalır. Çocuk memeleri tamamen boşaltamıyorsa kalan süt, süt pompası ile boşaltılmalıdır.
Bazı kadınlarda meme başları kâfi derecede belirgin değildir. Bu gibi durumlarda da süt, elle veya süt pompasıyla boşaltılarak bebeğe kaşıkla verilir. Meme başları da bir zaman sonra daha çok dışarı çıkar ve çocuk normal şekilde emzirilebilir.
MEME ÇATLAKLARI VE ACILI EMZİRME
Bazı kadınlarda ekseriya doğumdan beş-on gün sonra meme çatlakları görülür ve emzirmeyi çok ağrılı yapar. Bu çatlaklar meme başının tepesinde veya kökündedir ve bilhassa ince derili kadınlarda daha kolay oluşmaktadır. Bazı tedbirler aimak mümkündür. Eğer çocuk meme başını ısırıyor veya çiğner gibi yapıyorsa, buna müsaade etmeyin, memeyi ağzından alınız ve bir dakika sonra, tekrar veriniz, fakat bu sefer yalnız meme başının değil; çevresindeki esmer halenin bir kısmının da ağzına girmesine dikkat ediniz.
Memeyi çocuğun ağzından çekmek de meme başını incitir ve çatlaklara yol açabilir. O halde memeyi bebeğin ağzından almak için çekmeyiniz. Çocuğun ağız kenarına yakın bir yerden memeyi bastırın. Böylece bebeğin ağzına hava girer ve kendiliğinden memeyi bırakır. Bir öğünde memeyi 15-20 dakikadan fazla vermek de çatlak oluşmasını kolaylaştırır.
Çatlakların tedavisinde en önemli tedbir, memeyi bir müddet dinlendirmektir. Çatlağın derinliği nispetinde 2-5 gün çocuğa meme vermemek iyi olur. Bu müddet zarfında anne sütü, el veya pompa ile sağılır ve bebeğe verilir. Eğer çocuk kuvvetle emen tipten ise, o zaman meme üzerine suni bir cam başlık uyguladır ve çocuk buradan emer. Cam başlığın tepesi delik bir çan biçimindedir. Geniş tarafı memeye geçirilir. Dar kısmında lâstikten bir emzik vardır ki, çocuk bunu emerek annenin sütünü alır. Bu müddet zarfında hekiminiz belki memeye sürülecek kremler verecektir. Bundan sonra kademeli olarak bebeğin meme emmesine müsaade edilir, fakat ilk zamanlar her seferinde emme müddetinin 6-8 dakikadan uzun olmamasına dikkat etmek gerekir.
Kaynak: çocuk hast. uzm. ihsan dogramacı,annenin kitabı 1952 ankara
