19 Mart 2015 Perşembe

KÖROĞLU, ŞİİR VE BİYOGRAFİ

KÖROĞLU   (D.? - Ö.?)

16.yy. halk şairidir. Aynı adı kullanmış bir başka Köroğlu'yla karıştırılmış olması, destan kahramanı Köroğlu'nun da bir halk şairi olmadığı anlamına gelmez. Hayatı hakkında kesin bilgi edinilemeyen hem destan kahramanı hem de şair olan Köroğlu'nun Bolu taraflarında yaşadığı, yiğitçe davranışlarından dolayı onun adına başkaları tarafından söylenmiş pek çok yiğitleme, koçaklama gibi şirlerin ona maledildiği muhakkaktır. Bunların hangisinin Köroğlu'na ait olduğunu bilmek imkânı olmadığına göre; hepsine onundur demek daha kestirme olur. 

Köroğlu'nun babası Bolu Beyi'nin adamlarındandır. Bey'in istediği iki atı iyi yetiştiremediği için cezalandırılır. Gözlerine mil çekilerek kör edilir. Oğlu büyüyünce, Bolu Bey'inden intikamını almasını ister. Babasının yetiştirdiği taylar da büyümüştür. Adı Köroğlu'na çıkan delikanlı, bunlardan meşhur "Kır At"ı alarak dağlara çıkar. Çamlıbel'i yuva edinir. Öksüz bir çocuğu Ayvaz adıyla yanına alır. İkisi beraber yolları keserler. Köroğlu babasının öcünü alır. Bolu Bey'ini öldürür.

Zenginlerden aldıklarını fakirlere dağıtarak halkın koruyucusu ve sevgilisi olur. Bir yandan da şiirlerini söyler. Delikli demir dediği tüfek icad edilip de mertlik bozulunca o da ortalıktan kaybolur. 

Halk arasında yayılan bu rivayetler ve inançlar, Köroğlu'nun gerçekten yaşamamış bile olsa, bir halk kahramanı olarak zulme karşı ayaklanmayı temsil ettiğini göstermektedir.

KÖROĞLU'ndan Örnekler:

Bizden selâm olsun Bolu Beyi'ne
Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır
Ok gıcırtısından, kalkan sesinden
Dağlar sada verip seslenmelidir.

Düşman geldi tabur tabur dizildi
Alnımıza kara yazı yazıldı
Tüfek icat oldu mertlik bozuldu
Eğri kılıç kında paslanmalıdır

Köroğlu düşer mi yine şanından
Ayırır çoğunu er meydanından
Kır at köpüğünden, düşman kanından
Çevrem dolup şalvar ıslanmalıdır

*  *  *

Mert dayanır, nâmert kaçar
Meydan gümbür gümbürlenir
Şahlar şahı divan açar
Divan gümbür gümbürlenir

Yiğit kendini öğende
Oklar menzilin döğende
Şeşper kalkana değende
Kalkan gümbür gümbürlenir

Ok atılır kal'asından
Hak saklasın belâsından
Köroğlu'nun nârasından
Her yan gümbür gümbürlenir