ÖKSÜZ DEDE (D.? - Ö.?)
Tuna boylarında yetiştiği sanılmaktadır. Osmanlı Sultanlarından III. Murad devrinde yaşadığı anlaşılmaktadır. Serhad boylarında dolaşmış ve kahramanca şiirler yazmış bir yeniçeri şairidir. 1577-1590 yılları arasındaki Osmanlı-İran savaşları sonunda, İran şehzadesi Haydar Mirza'nın rehin alınarak İstanbul'a getirilmesi üzerine, biri Şah'ın ağzından olmak üzere yazdığı koşmalardan, kendisinin hangi devirde yaşadığı kesin olarak anlaşılmaktadır.
Öksüz Dede, şiirlerinde kullandığı bu adı, belki bir devşirme olarak Yeniçeri Ocağına alındığı için benimsemiştir.
ÖKSÜZ DEDE' den Örnekler:
Misâli cennettir evvel baharı, açılır kırmızı gülü Tuna'nın
Öter bülbülleri leyl-ü nehârı, eser bâdı saba yeli Tuna'nın
Hiç kimseler bilmez nerdedir başı, tazelenip akar yeğindir cûşu
Eksik değil yalısının savaşı leş ile doludur gölü Tuna'nın
Alaman dağından beri geçmiştir, Engerus ilinden yollar açmıştır
Analar ağlatmış kanlar içmiştir, söylemeye dili yoktur Tuna'nın
Öksüz Âşık bunu böyle dedi mi, indi ovalara bastı kedami
Selâmlamış Estergon'la Budin'i, Belgrad'a uğrar yolu Tuna'nın