YAŞAR KEMAL, BİYOGRAFİ

YAŞAR KEMAL   (1923 – 2015)

Asıl adı Kemal Sadık Göğceli’dir. Adana’nın Hemite (Göğceli) köyünde doğdu. Van’dan göç etmiş bir çiftçi ailedendir. Beş yaşındayken babası öldü. Kaza neticesi bir gözünü kaybetti. 1939 da ortaokuldayken yazdığı “Seyhan” adlı şiir, Adana Halkevi’nin yayın organı olan “Görüşler” dergisinde yayınlandı. 1941 de geçim zorluğu nedeniyle, ortaokul son sınıftan öğrenimini terketti. Pamuk çiftliklerinde ırgat kâtipliği yaptı.

Çukurova yöresinden derlediği manileri “Çifte Çapa Manileri” adı altında, yine Halkevi’nin dergisinde yayınladı (1941) . Yazdığı “koşma” biçimindeki şiirleri “Ülkü” (Ankara 1942) , “Kovan” (İzmir 1943) , “Millet” (Ankara 1943) , “Beşpınar” (Gaziantep 1943) dergilerinde yayınlandı. Adana Halkevi 1943 de derlemelerinden bir kısmını “Ağıtlar” adıyla kitaplaştırdı. 1943-44  yıllarında vekil öğretmenlik, batos ırgatlığı, çiftçi kâtipliği, traktör sürücülüğü, pirinç tarlalarında su bekçiliği yaptı.

Askerliğini 1946 da Kayseri’de yaptı. 1947 de Kadirli’ye döndü ve arzuhâlciliğe başladı. Aynı yıl ilk hikâyesini (Pis Hikâye) yazdı. 1950 de TCK’nun 142. maddesine göre Kadirli’de tutuklandı. 1951 de Kozan cezaevinden çıktıktan sonra, İstanbul’da Cumhuriyet Gazetesi’nin Anadolu Bürosu şefi olarak işe girdi. Bu gazetede röportajları ve fıkraları yayınlandı. 1955 de “Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün”, “Yanan Ormanlarda Elli Gün” ve “Çukurova Yana Yana” başlıklı yazı dizileriyle İstanbul Gazeteciler Cemiyeti Ödülü’nü kazandı. Aynı yıl ilk romanı “İnce Memed”,Varlık Roman Armağanı’na değer görüldü. 1962 de Türkiye İşci Partisi’ne girdi. 1963 de gazeteciliği bıraktı. 1967-71 arasında yayınlanan “Ant” dergisinin kurucuları arasında yer aldı. 1969 da Türkiye İşci Partisi’nden ayrıldı. 1971 de gözaltına alındı.

1973 de Türkiye Yazarlar Sendikası’nın kuruluşuna katıldı ve 1974-75  yıllarında da genel başkanlığını yaptı. 1974 de “Demirciler Çarşısı Cinayeti” ile Madaralı Roman Armağanı’nı aldı. “Yer Demir Gök Bakır” adlı romanı 1977 de Fransa’da Edebiyat Eleştirmenleri Sendikası tarafından yılın en iyi yabancı romanı seçildi. Ertesi yıl “Ölmez Otu” adlı romanı, yine Fransa’da yılın en iyi yabancı romanı ödülünü aldı.

1982 de modern hümanizmaya katkısından dolayı uluslararası Cino Del Duca Ödülü’yle onurlandırıldı. 1984 de önce Fransa Cumhurbaşlanı Mittérand’dan Légion d’honneur Nişanı’nı, yıl sonunda ise TÜYAP Ödülü’nü aldı. 1985 de “İnce Memed” romanıyla Sedat Simavi Vakfı edebiyat ödülünü kazandı. 1986 da Kültür Bakanlığı’nın Tanıtma Ödülü’yle taltif edildi. 1988 de Türk PEN Yazarlar Derneği’nin başkanlığını üstlendi. 1991 de Strasbourg Üniversitesi tarafından fahri doktor ilân edildi. 1992 de Kültür Bakanlığı’nın Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’nü aldı. Aynı yıl Akdeniz Üniversitesi tarafından “Edebiyat Dalında Onur Doktoru” unvanıyla onurlandırıldı. Yine aynı yıl 11. TÜYAP Kitap Fuarı’nın onur yazarı seçildi. 1993 de Paris’te kurulması kararlaştırılan Dünya Kültür Akademisi’nin 42 kurucu üyesi arasına alındı.

2013 yılına kadar Danimarka, Fransa, İspanya, ABD (New York) , İtalya, İsveç, Norveç, Almanya,Yunanistan gibi ülkelerden ve yurt içi, yurt dışı üniversitelerden ödül ve nişanlar aldı. 2008 de Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’nü almıştır

Yaşar Kemal’in romanlarına destansı bir hava egemendir. Halk dilinden ve şiirinden, törelerden bol ve ustaca faydalanarak, halka mal olmuş efsaneleri, destansı-şiirsel bir üslupla anlatmıştır. Gözlem kabiliyeti yüksek olup; köy, kasaba, şehir hayatını, her kesimden ve tabakadan insanın birbirleriyle ve doğayla olan ilişkilerini gözlemlemiş ve ustaca yazıya aktarmıştır...

ESERLERİ

Hikâyeler:

Sarı Sıcak, Bütün Hikâyeler, Kuşlar da Gitti

Röportajlar :

Çukurova Yana Yana, Peri Bacaları, Bu Diyar Baştan Başa, Yanan Ormanlarda 50 Gün, Bir Bulut Kaynıyor, Röportaj Yazarlığında 60 Yıl, Çocuklar İnsandır

Romanlar :

İnce Memed, Orta Direk, Yer Demir Gök Bakır, Ölmez Otu, Çakırcalı Efe, Demirciler Çarşısı Cinayeti, Yusufçuk Yusuf, Yılanı Öldürseler, Al Gözüm Seyreyle Salih, Filler Sultanı İle Kırmızı Sakallı Topal Karınca (çocuk romanı) , Allah’ın Askerleri, Deniz Küstü, Kimsecik, Hüyükteki Nar Ağacı, Kale Kapısı, Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana,Teneke, Yağmurcuk Kuşu, Kanın Sesi, Karıncanın Su İçtiği, Tanyeri Horozları, Çıplak Deniz Çıplak Ada, Tek Kanatlı Bir Kuş

Anlatı :

Üç Anadolu Efsanesi, Ağrı Dağı Efsanesi, Binboğalar Efsanesi

Şiir :

Bugünlere Bahar İndi